OKRES LITURGICZNY

Wielki Post: od Środy Popielcowej do liturgii Wielkiego Czwartku

Wielki Post rozpoczynamy z pokorą, gestem posypania głowy popiołem i ścisłym postem. To znak, że wchodzimy na drogę przygotowań do misterium Zmartwychwstania Pańskiego. Drogę pełną skruchy, świadomej ucieczki od zgiełku tego świata, jałmużny, postu i modlitwy. W jej trakcie staramy się podejmować postanowienia, które pozwolą nam jeszcze bardziej przylgnąć do serca i ran Jezusa.

Przed Wielkim Czwartkiem czekają nas obchody Niedzieli Męki Pańskiej, zwanej też Niedzielą Palmową. W tym dniu przypominamy sobie wydarzenia związane z historią przybycia Jezusa do Jerozolimy. Niedziela ta jest też początkiem Wielkiego Tygodnia – ostatnich przygotowań do Zmartwychwstania.

W okresie wielkopostnym dominującym kolorem szat liturgicznych jest kolor fioletowy (tylko w czwartą niedzielę jest to kolor różowy, a w Niedzielę Palmową – kolor czerwony). Głównymi tematami są nawrócenie i chrzest, a od piątego tygodnia – męka Pańska. W czasie mszy nie używamy zawołania „Alleluja!”, które wiąże się z radością Zmartwychwstania, oraz nie śpiewamy hymnu Chwała na wysokości Bogu. Od piątej niedzieli w kościołach są zasłonięte krzyże.

W czasie Wielkiego Postu odprawia się nabożeństwa Drogi Krzyżowej i Gorzkich Żali. Za udział w tych nabożeństwach można otrzymać odpust pod zwykłymi warunkami (przyjęcie Komunii Świętej oraz odmówienie dowolnej modlitwy w intencji papieża).

Kazanie syna gromu

Nie należy wciąż wierzyć tak samo, mój synu,
Codziennie należy wierzyć inaczej i mądrzej
I codziennie należy zmierzać do Boga
Inną drogą,
Tylko przez siebie samego odkrytą,
Albowiem wiara nie jest sadzawką w Hesebon,
Lecz Jordanem naszego nieustannego stawania się,
Wiara płynie, mój synu.

Zwiąż z sobą sprzeczności
Jak różnokolorowe kwiaty
W jeden bukiet,
Który stoi na twoim biurku
W kryształowym flakonie.

[…]

Wszyscy jesteśmy, mój synu,
Jak spragniony przechodzień,
Który na chwile przed tektoniczną katastrofą
Wstąpił do baru na przedmieściu Pompei
I położył na stole miedzianą monetę,
Lecz zginął, zanim ugasił pragnienie.
Dziś jest autentycznym cieniem,
Który codziennie kładzie się o zachodzie słońca
Na mojej dłoni.
Ja również legnę o zachodzie słońca
Na dłoni jutrzejszego człowieka.
Do kogo się modlisz, mój synu?
Do Boga czy do swojego pragnienia?

Non omnis moriar.
Ewangelia nigdy nie będzie
Pożywieniem ryb i ptaków
Ani nie będzie zasypaną Pompeą,
Lecz trwać będzie wiecznie
Na górach podmorskich
I na górach podniebnych,
Bo jest ustami Boga.

Módl się do Niego, mój synu,
Chociaż zanim Go poprosisz,
On już pierwej wie, czego potrzebujesz.
Wprawdzie twoje słowa są zbędne,
Ale one muszą być żarliwym potwierdzeniem
Twoich głębokich westchnień.
Niebo żąda ciągłych potwierdzeń.

Jak paralityk, czekający nad sadzawką u Owczej Bramy,
Czekaj nad brzegiem Ewangelii
W cieniu pięciu krużganków
Na poruszenie wody
Skrzydłem niewidzialnego anioła.
Powierzchnia wody zmarszczy się jak czoło.
Wtedy wstąp ufnie w poruszoną wodę,
W zamyślone czoło Ewangelii.

                                                           (Roman Brandstaetter, Pieśń o moim Chrystusie, Poznań 1998, s. 83–85)